BALIKÇI GEMİLERİNDE YAPILAN ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE
GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, balıkçı
gemilerinde yapılan işlerde çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunması için
alınması gereken önlemleri belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012
tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren balıkçı
gemilerinde yapılan işleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik:
a) 6331 sayılı Kanunun 30 uncu
maddesinin birinci fıkrasına dayanılarak,
b) 23/11/1993 tarihli ve 93/103/EC
sayılı Avrupa Birliği Direktifine paralel olarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Balıkçı gemisi: Ticari amaçla
denizden balık veya diğer canlıları avlamakta veya avlayıp işlemekte
kullanılan, Türk Bayrağı taşıyan gemiyi,
b) Çalışan: Limanda görev yapan
personel ve kılavuz kaptanlar hariç, yardımcı olarak çalışanlar ve stajyerler
dahil gemide çalışan kişiyi,
c) Gemi: Yeni veya mevcut herhangi
bir balıkçı gemisini,
ç) Gemi Sahibi/Donatan: Geminin
üzerine kayıtlı olduğu kişiyi veya gemi kısmen veya tamamen bir başka gerçek
veya tüzel kişi tarafından, bir anlaşma çerçevesinde işletiliyorsa; işleten
gerçek veya tüzel kişiyi, işvereni,
d) Kaptan: Gemiyi sevk ve idare
eden veya gemiden sorumlu olan çalışanı,
e) Mevcut balıkçı gemisi: Yeni
olmayan ve tam boyu on sekiz metre veya daha fazla olan balıkçı gemisini,
f) Yeni balıkçı gemisi: Tam boyu on
beş metre veya daha fazla olan ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte
veya sonraki bir tarihte inşa veya büyük dönüşüm sözleşmesi yapılmış ya da
yapım veya büyük dönüşüm sözleşmesi, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten
önce yapılmış ancak, bu tarihten üç yıl ve daha fazla süre sonunda teslim
edilecek olan ya da yapım sözleşmesi olmaması durumunda omurgası kızağa konmuş,
inşasına başlanmış veya en az elli tonluk kısmının ya da tahmini toplam
kütlesinin, hangisi daha az ise, en az yüzde birinin montajı, bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarihte veya daha sonra yapılmış olan gemiyi,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
İşverenin
Yükümlülükleri
Genel yükümlülükler
MADDE 5 – (1) Gemi sahipleri aşağıdaki
önlemleri almakla yükümlüdür:
a) Kaptanın sorumluluğu saklı
kalmak kaydı ile geminin, özellikle öngörülebilir meteorolojik koşullarda
çalışanların sağlık ve güvenliğini tehlikeye atmadan, kullanılmasını sağlar.
b) Kaptanın dışında kalan diğer
çalışanların karşı karşıya kaldıkları ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike
durumunda çalışma yerini, tehlikeli bölgeyi veya gemiyi terk eden çalışanların
bu hareketleri nedeniyle dezavantajlı duruma düşmeyecekleri ve herhangi bir
zarar görmeyecekleri tedbirleri alır.
c) Denizde çalışanların sağlık ve
güvenliğini etkileyen veya etkileyebilecek herhangi bir olayın meydana geldiği
durumlarda, bu olayı ayrıntılı olarak bir rapor halinde Sosyal Güvenlik
Kurumuna ve olayın meydana geldiği mahallin bağlı bulunduğu liman başkanlığına
bildirir. Olay, gemi jurnaline yazılır, jurnal tutma mecburiyeti olmayan
gemilerde ise raporun bir örneği saklanır.
Yeni balıkçı gemileri
MADDE 6 – (1) Yeni balıkçı gemileri Ek-1’de
belirtilen asgari sağlık ve güvenlik gereklerine uygun olur.
Büyük onarım, dönüşüm ve
değişiklikler
MADDE 7 – (1) Gemilerde yapılacak büyük
onarım, dönüşüm veya değişiklikler Ek-1’de belirtilen asgari gereklere uygun
olarak yapılır.
Ekipman ve bakım
MADDE 8 – (1) Gemi sahipleri/donatanlar,
kaptanın sorumluluğu saklı kalmak kaydı ile çalışanların sağlık ve güvenliklerinin
korunması için, aşağıdaki önlemlerin alınmasını sağlar:
a) Gemilerin ve bunların özellikle
Ek-1 ve Ek-2’de belirtilen bütün aksam ve ekipmanlarının teknik bakımı düzenli
olarak yapılır, çalışanların sağlık ve güvenliğini etkileyecek herhangi bir arıza
oluştuğunda da en kısa sürede giderilir.
b) Gemiler ve bunların bütün aksam
ve ekipmanı düzenli olarak temizlenir, uygun hijyen koşullarında olması
sağlanır.
c) Gemide yeterli sayıda uygun acil
durum ve can kurtarma ekipmanı kullanıma hazır halde bulundurulur.
ç) Ek-3’te belirtilen can kurtarma
ve hayatta kalma ekipmanı ile ilgili olarak gerekli önlemler alınır.
d) Kişisel koruyucu donanım,
2/7/2013 tarihli ve 28695 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kişisel Koruyucu
Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik hükümleri saklı
kalmak kaydı ile bu Yönetmelikte belirtilen özelliklere uygun olur.
(2) Gemi sahibi, çalışanların
sağlık ve güvenliğinin korunması ile ilgili olarak kaptana, bu Yönetmelikte
belirtilen yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için, gerekli her türlü imkânı
sağlar.
Çalışanların bilgilendirilmesi
MADDE 9 – (1) Gemi sahipleri/donatanlar veya
kaptan 6331 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi hükümleri saklı kalmak kaydı ile
gemilerdeki çalışanları veya çalışan temsilcilerini, geminin tümü ile çalışanın
çalışmakta olduğu bölümde veya yaptığı her işte yürütülen faaliyetler, sağlık
ve güvenlik riskleri, gemilerde alınacak sağlık ve güvenlikle ilgili tüm
önlemler hakkında yazılı ve sözlü olarak bilgilendirilir.
(2) Çalışanlara verilen bu bilgiler
kolay ve anlaşılır olur.
Çalışanların eğitimi
MADDE 10 – (1) 6331 sayılı Kanunun 17
nci maddesi hükümleri saklı kalmak kaydı ile çalışanlara, gemilerde sağlık ve
güvenlik, özellikle kazaların önlenmesi konusunda uygun eğitim verilir.
(2) Bu eğitimde verilen bilgiler ve
hazırlanan talimatlar tereddüte yol açmayacak şekilde net, kolay ve anlaşılır
olur.
(3) Eğitim, özellikle yangınla
mücadele, can kurtarma ekipmanının kullanılması, balık avlama ve çekme
ekipmanının kullanılması ve el işaretleri dâhil çeşitli işaretlerin
kullanılması hususlarını kapsar.
(4) Gemideki çalışmalarda,
değişiklik yapılması halinde, çalışanlara verilecek eğitim güncellenir.
Gemiyi sevk ve idare edecek
kişilerin özel eğitimi
MADDE 11 – (1) 23/6/2002 tarihli ve 24794
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Seyir Halindeki Gemilerde Daha İyi Tıbbi
Hizmet Verilmesi İçin Gerekli Asgari Sağlık ve Güvenlik Koşulları Hakkında
Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi hükmü saklı kalmak
kaydıyla, bir gemiyi sevk ve idare edecek kişiye, aşağıdaki konularda ayrıntılı
eğitim verilir:
a) Gemilerde iş kazaları ve meslek
hastalıklarının önlenmesi ve herhangi bir kaza olduğunda yapılması gereken
işler.
b) Öngörülebilir yükleme
koşullarında ve avlanma işlemleri sırasında, geminin, dengede ve güvenli bir
durumda bulunmasının sağlanması.
c) Radyo navigasyonu ve iletişimi
ile ilgili yöntem ve kurallar.
Çalışanların görüşlerinin alınması
ve katılımlarının sağlanması
MADDE 12 – (1) İş sağlığı ve güvenliği
konularında ve özellikle bu Yönetmelikte ve eklerinde belirtilen konularda
çalışan ve/veya temsilcilerinin 6331 sayılı Kanunun 18 inci maddesinde
belirtilen esaslara göre görüşleri alınır ve katılımları sağlanır.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Çeşitli
ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 13 – (1) 27/11/2004 tarihli ve 25653
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Balıkçı Gemilerinde Yapılan Çalışmalarda
Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut balıkçı gemileri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Mevcut balıkçı gemileri bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl içinde Ek-2’de
belirtilen asgari sağlık ve güvenlik gereklerine uygun hale getirilir.
Yürürlük
MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
Ek-1
YENİ
BALIKÇI GEMİLERİNDE ASGARİ SAĞLIK VE GÜVENLİK GEREKLERİ
Bu ekte belirtilen yükümlülükler,
geminin özellikleri, yürütülen işler, çalışma koşulları veya bulunan bir riskin
gerektirdiği her durumda uygulanır.
1. Denize elverişlilik ve denge
1.1. Gemi denize elverişli
koşullarda tutulur, kullanımına ve amacına uygun bir şekilde donatılır.
1.2. Geminin dengesi ile ilgili
bilgi ve dokümanlar gemide bulunur ve seyirden sorumlu personel bu bilgilere
kolayca ulaşabilir.
1.3. Gemilerin, amaçlanan bütün
hizmet koşullarında, dengede olması sağlanır.
- Kaptan, geminin dengesinin
sağlanması ve bunun korunması için gerekli bütün önlemleri alır.
- Geminin dengesinin sağlanması ile
ilgili kural ve talimatlara kesinlikle uyulur.
2. Mekanik ve elektrik ekipmanı
2.1. Elektrik ekipmanı:
- Mürettebatın ve geminin
elektrikten kaynaklanabilecek tehlikelerden korunması,
- Gemideki olağan işleyişi ve yaşam
koşullarını sürdürmek için gerekli ekipmanın bir acil güç kaynağına gereksinim
duymadan çalışması,
- Bütün acil durumlarda güvenlik
için gerekli elektrik ekipmanının çalışabilir durumda olması
sağlanır, bu ekipmanlar herhangi
bir tehlike oluşturmayacak şekilde tasarlanır ve yapılır.
2.2. Gemide acil durumlarda
kullanılmak üzere acil durum elektrik güç kaynağı bulundurulur.
Acil durum elektrik güç kaynağı,
açık gemiler hariç, makine dairesinin dışına konulur ve herhangi bir yangın
veya ana elektrik ekipmanının çalışmadığı diğer durumlarda, aşağıdaki
sistemlerin en az üç saat süreyle aynı anda çalışmasını sağlayabilecek şekilde
düzenlenir.
- Dahili haberleşme sistemi, yangın
dedektörleri ve acil durum sinyalleri,
- Seyir fenerleri ve acil durum
aydınlatması,
- Telsiz haberleşme ekipmanı,
- Varsa, acil durum elektrikli
yangın pompası.
Acil durum elektrik güç kaynağının
akü bataryası olması durumunda; ana elektrik güç kaynağı arızalandığında, akü
bataryası otomatik olarak acil durum elektrik panosuna bağlanır ve yukarıda
belirtilen sistemlere en az üç saatlik süre ile kesintisiz enerji
sağlayabilecek güçte olur.
Ana elektrik panosu ile acil durum
elektrik panosu, mümkün olduğunca, her ikisi birden suya veya yangına maruz
kalmayacak biçimde yerleştirilir.
2.3. Panolar görünür şekilde
işaretlenir, sigortaların değerlerine uygun kullanılıp kullanılmadığı düzenli
aralıklarla kontrol edilir. Sigorta buşonları tel sarılmak suretiyle tekrar
kullanılmaz.
2.4. Akü bataryalarının muhafaza
edildiği yerler, uygun şekilde havalandırılır.
2.5. Seyir için kullanılan tüm elektronik
aygıtlar sık ve düzenli aralıklarla test edilir ve çalışır durumda olması
sağlanır.
2.6. Kaldırma işlerinde kullanılan
tüm iş ekipmanlarının kontrol ve testleri 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik
Şartları Yönetmeliği çerçevesinde düzenli aralıklarla yapılır.
2.7. Kaldırma ve çekme araçlarının
bütün parçalarının ve ilgili ekipmanların düzenli olarak bakımları yapılır ve
çalışır durumda olması sağlanır.
2.8. Soğutma tesisleri ve basınçlı
hava sistemlerinin kontrol ve testleri İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve
Güvenlik Şartları Yönetmeliği çerçevesinde düzenli aralıklarla yapılır ve
çalışır durumda olması sağlanır.
2.9. Havadan ağır gazların
kullanıldığı pişirme ve mutfak ekipmanları, sadece iyi havalandırılmış
alanlarda kullanılır ve tehlikeli gaz birikimi önlenir.
Yanıcı ve diğer tehlikeli gazlar
içeren tüpler, belirgin bir biçimde ve içeriklerine uygun şekilde işaretlenir
ve açık güvertelerde istiflenir.
Tüm vanalar, basınç regülatörleri
ve tüplerden gelen borular hasara karşı korunur.
3. Telsiz haberleşme ekipmanı
Telsiz haberleşme ekipmanı, radyo
dalgalarının yayılması için normal şartlar dikkate alınarak kıyıda veya karada
bulunan en az bir istasyon ile sürekli iletişim kurulabilecek özellikte olur.
4. Acil kaçış yolları ve
çıkışlar
4.1. Acil kaçış yolu ve acil çıkış
olarak kullanılacak yollarda ve çıkışlarda engel bulunamaz ve buralar kolayca
erişilebilir, doğrudan açık güverteye veya güvenli bir alana açılır ve oradan
cankurtaran sandallarına ulaşılabilecek şekilde olmak zorundadır. Böylece
çalışanların çalışma yerlerini veya yaşama alanlarını mümkün olduğunca çabuk ve
güvenli biçimde terk etmeleri sağlanır.
4.2. Acil kaçış yolu ve acil çıkış
olarak kullanılacak yol ve çıkışların sayısı, dağılımı ve boyutları; çalışma
yerlerinin ve yaşama alanlarının kullanımına, ekipman ve boyutları ile
çalışabilecek maksimum çalışan sayısına uygun olur.
Acil çıkış olarak kullanılabilen ve
kapalı olan çıkışlar, acil bir durumda herhangi bir çalışan veya kurtarma
ekibince derhal ve kolayca kullanılabilir özellikte olur.
4.3. Acil durum kapıları ile diğer
acil çıkışlar, bulundukları yerler ve özel işlevlerine uygun yeterli hava ve su
sızdırmaz özellikte olur.
Acil durum kapıları ve diğer acil
çıkışlar, geminin su sızdırmaz bölmeleri kadar yangına dayanıklı olur.
4.4. Acil kaçış yolları ve
çıkışları, 23/12/2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliğine uygun olarak işaretlenir.
Bu işaretler uygun yerlere konulur
ve dayanıklı olur.
4.5. Aydınlatma gerektiren kaçış
yolları ve yerleri ile acil çıkışlar, aydınlatma sisteminde meydana gelebilecek
herhangi bir arıza durumunda da yeterli aydınlatma sağlayacak acil durum aydınlatma
sistemi ile donatılır.
5. Yangın algılama ve yangınla
mücadele
5.1. Geminin boyutları ve kullanım
şekli, mevcut ekipman, gemide bulunan maddelerin fiziksel ve kimyasal
özellikleri ile gemide bulunabilecek en çok kişi sayısı dikkate alınarak, yaşam
bölümleri ve kapalı çalışma yerleri, makine dairesi ve balık ambarı da dahil,
uygun yangın söndürme ekipmanı ile ve gerektiğinde yangın dedektörleri ve alarm
sistemleri ile donatılır.
5.2. Yangın söndürme ekipmanı uygun
yerlerde ve daima çalışır durumda tutulur ve acil kullanım için kolay
erişilebilir olur.
Çalışanlar, yangın söndürme
ekipmanının yerleri, çalışma şekilleri ve nasıl kullanılması gerektiği
konusunda eğitilir.
Yangın söndürücülerin ve diğer
taşınabilir yangın söndürme ekipmanının var olup olmadığı, gemi yola çıkmadan
önce daima kontrol edilir.
5.3. Seyyar yangın söndürme
ekipmanı erişilebilir yerlerde ve kullanımı kolay olur. Bu cihazlar Güvenlik ve
Sağlık İşaretleri Yönetmeliğine uygun olarak işaretlenir.
Bu işaretler uygun yerlere konulur
ve dayanıklı olur.
5.4. Yangın dedektörleri ve alarm
sistemleri düzenli ve uygun aralıklarla test edilir ve bakımları yapılır.
5.5. Düzenli aralıklarla yangın
söndürme tatbikatları yapılır.
6. Kapalı çalışma yerlerinin
havalandırılması
Kapalı işyerlerinde çalışma şekline
ve çalışanların yaptıkları işe göre, ihtiyaç duyacakları yeterli temiz hava
bulunması sağlanır.
Mekanik havalandırma sistemi
kullanıldığında sistemin her zaman çalışır durumda olması sağlanır.
7. Ortam sıcaklığı
7.1. Çalışma yerlerindeki ortam
sıcaklığı, çalışma saatleri süresince, kullanılan çalışma yöntemleri,
çalışanların harcadıkları güç ve geminin bulunduğu yerlerdeki hava koşulları ve
bu koşullarda olabilecek değişiklikler dikkate alınarak, insan yapısına uygun
olur.
7.2. Yaşam bölümleri, sıhhi
bölümler, kantinler ve ilk yardım odaları, kullanım amacına göre yeterli
sıcaklıkta olur.
8. Aydınlatma
8.1. Çalışma yerleri mümkün olduğu
ölçüde yeterli gün ışığı alır. Ayrıca, çalışma yerleri, çalışanların sağlık ve
güvenliklerini tehlikeye atmadan veya diğer gemileri riske sokmadan balıkçılık
işlemleri için uygun suni aydınlatma sistemi ile donatılır.
8.2. Çalışma alanlarında,
basamaklarda, merdivenlerde ve geçiş yollarındaki aydınlatma tesisatı,
çalışanlar için kaza riski oluşturmaz ve geminin seyri için engel oluşturmaz.
8.3. Aydınlatma sistemindeki
herhangi bir arızanın çalışanlar için risk oluşturabileceği yerlerde yeterli
aydınlatmayı sağlayacak acil durum aydınlatma sistemi bulunur.
8.4. Acil durum aydınlatma
sisteminin verimli çalışması sağlanır ve düzenli aralıklarla test edilir.
9. Güverteler, su geçirmez bölmeler
ve başaltı
9.1. Çalışanların bulunabileceği
bütün alanlar, kaymaz malzemeden yapılır veya kaymayı ve düşmeyi önleyen araçlarla
donatılır ve bu alanlarda mümkün olduğunca engel bulunmaz.
9.2. Bölmeler halindeki çalışma
yerleri, yapılan işin türü ve çalışanların fiziksel aktiviteleri dikkate
alınarak, yeterince ses geçirmez ve yalıtılmış olmak zorundadır.
9.3. Çalışma alanlarındaki güverte,
bölme ve başaltı yüzeyleri, hijyen kurallarına uygun şekilde temizlenebilir,
dezenfekte edilebilir veya yenilenebilir malzemeden yapılmış olmalıdır.
10. Kapılar
10.1. Kapılar, özel bir ekipman
gerekmeden her zaman içeriden açılabilecek durumda olur. Çalışma yerlerindeki
kapılar, çalışma sürerken, her iki taraftan da açılabilir olmalıdır.
10.2. Kapılar ve özellikle
kullanılması zorunlu raylı kapılar, özellikle kötü hava ve deniz koşullarında
çalışanlar için mümkün olan en güvenli biçimde açılıp kapanabilir olmalıdır.
11. Ulaşım yolları – tehlikeli
alanlar
11.1. Geçitler, üst güvertede
bulunan kamara ve benzeri alanların dış kısımları ve genel olarak bütün ulaşım
yolları, gemideki çalışmalar sırasında çalışanların güvenliğini sağlayacak
biçimde korkuluk, tutma demiri ve halat veya benzeri araçlarla donatılır.
11.2. Eğer çalışanların güvertedeki
boşluklara veya bir güverteden diğerine düşme riski varsa, buralarda yeterli
koruma sağlanır.
Bu koruma demir korkuluklar ile
sağlanıyor ise, en az 1 metre yükseklikte olur.
11.3. Çalışanların, herhangi bir
çalışma veya bakım amacıyla güverte üzerindeki tesisata güvenli bir şekilde
ulaşımları sağlanır.
Düşmeleri önlemek için, uygun
yükseklikte demir korkuluklar veya benzeri koruyucu araçlar sağlanır.
11.4. Küpeşteler veya gemiden
denize düşmeyi önlemek için bulundurulan diğer araçlar uygun koşullarda
tutulur.
Küpeşteler, güvertede toplanan
suyun çabuk atılabilmesi için frengi delikleri veya diğer benzer araçlar ile
donatılır.
11.5. Kıçtan trol atan ve toplayan
rampalı balıkçı gemilerinde, rampanın üst kısmı, çalışanların rampaya düşme
riskine karşı koruma amaçlı olarak, küpeşte veya diğer bitişik araçların
yüksekliği ile aynı yükseklikte bir kapı veya başka bir koruyucu araç ile
donatılır.
Bu kapı veya diğer koruyucu
araçlar, kolayca ve tercihen uzaktan kumanda ile açılıp kapanabilmeli ve sadece
ağ atmak ve çekmek için açılmalıdır.
12. Çalışma bölümlerinin düzeni
12.1. Çalışma alanları; temiz
tutulmalı ve mümkün olduğunca denizden korunmalı ve çalışanların gemi üzerinde
düşmeleri veya gemiden düşmelerine karşı yeterli koruma sağlamalıdır.
Kullanım alanları, hem yükseklik
hem de yüzey alanı bakımından yeterli büyüklüğe sahip olmalıdır.
12.2. Eğer makineler, makine
dairesinden kontrol ediliyorsa, makine dairesinden izole edilmiş, ses geçirmez
ayrı bir bölümden kontrol edilebilmeli ve bu alanlar makine dairesine girmeden
ulaşılabilir olmalıdır. Köprü üstü, belirlenen koşullara uygun bir alan olarak
değerlendirilmelidir.
12.3. Çekme ekipmanının kumanda
sistemleri, operatörlerin rahatça çalışabilmeleri için uygun ve yeterli
genişlikteki bir alanda tesis edilmelidir.
Çekme ekipmanı, aynı zamanda acil
durdurma tertibatları da dahil olmak üzere, acil durumlar için uygun koruyucu
donanımlara sahip olmalıdır.
12.4. Çekme ekipmanı operatörü,
ekipmanı ve çalışanları rahatça görebilecek bir görüş açısına sahip olmalıdır.
Eğer çekme ekipmanı köprüden
kontrol ediliyorsa, operatör, çalışanları doğrudan veya başka uygun bir araç
yardımıyla açıkça görebileceği bir görüş açısına sahip olmalıdır.
12.5. Köprü ile çalışma güvertesi
arasında güvenli bir haberleşme sistemi bulunmalıdır.
12.6. Balık avlama işlemleri veya
güvertedeki diğer çalışmalar sırasında, mürettebatı yaklaşmakta olan ağır hava
ve deniz koşullarının oluşturacağı tehlike konusunda uyaracak, nitelikli bir
personel bulundurulur.
12.7. Koruyucu araçlar kullanılarak
çıplak halatlar, palamarlar ve ekipmanın hareketli parçaları ile temasın en az
olması sağlanır.
12.8. Özellikle trol çeken balıkçı
gemilerinde, hareketli kütleler için kumanda sistemleri tesis edilir. Bunun
için;
- Bordadaki olta vb. balık tutma
araç ve gereçleri sabitleyecek,
- Trol torbasının sallanmasını
kontrol altına alacak,
ekipman bulundurulur.
13. Yaşam alanları
13.1. Çalışanların yaşam
bölümlerinin ve tesislerinin yeri, yapısı, ses geçirmezliği, yalıtımı ve düzeni
ve buralara ulaşım yolları; dinlenmeleri sırasında çalışanları rahatsız
edebilecek geminin diğer bölümlerinden gelebilecek kokulardan, gürültü ve
titreşimden, hava ve deniz koşullarından koruyacak biçimde tesis edilir.
Çalışanların yaşam bölümleri;
geminin tasarımı, ebatları ve amacı doğrultusunda mümkün olduğu ölçüde, hareket
ve hızlanma etkilerinin en az hissedildiği yerlerde olur.
Sigara içmeyenlerin sigara
dumanından rahatsız olmalarını önlemek için uygun önlemler alınır.
13.2. Çalışanların yaşam bölümleri,
sürekli temiz hava girişini sağlayacak ve havanın ağırlaşmasını önleyecek
biçimde havalandırılır.
Yaşam bölümlerinde, aşağıda
belirtilen biçimde uygun aydınlatma sağlanır;
- Yeterli genel aydınlatma,
- Dinlenmekte olan çalışanları
rahatsız etmemek için azaltılmış genel aydınlatma,
- Her ranzada lokal aydınlatma.
13.3. Mutfak ve yemekhane bulunması
durumunda, bunlar yeterli büyüklükte, iyi aydınlatılmış, kolay temizlenebilir
özellikte olur ve bu alanlar uygun biçimde havalandırılır.
Yiyeceklerin saklanması için
buzdolabı veya soğuk hava depoları bulunur.
14. Sıhhi tesisler
14.1. Gemilerin yaşam bölümlerinde,
uygun malzeme ve ekipmanla donatılmış, soğuk ve sıcak akar suyu olan banyo,
tuvalet ve el yüz yıkama yerleri bulunur ve bu alanlar uygun biçimde
havalandırılır.
14.2 Her çalışanın elbiselerini
koyabileceği uygun bir yeri olur.
15. İlk yardım
Bütün gemilerde, Seyir Halindeki Gemilerde
Daha İyi Tıbbî Hizmet Verilmesi için Gerekli Asgarî Sağlık ve Güvenlik
Koşulları Hakkında Yönetmeliğin Ek-2’sinde yer alan ilk yardım malzemesi
bulunur.
16. Borda ve giriş iskelesi
Gemiye güvenli biçimde geçişi
sağlayan bir borda iskelesi, giriş iskelesi veya benzer bir ekipman bulunur.
17. Gürültü
Geminin büyüklüğü dikkate alınarak, çalışma yerlerindeki ve yaşam bölümlerindeki gürültü düzeyini en aza indirmek için gerekli teknik önlemler alınır.
Ek-2
MEVCUT
BALIKÇI GEMİLERİ İÇİN ASGARİ SAĞLIK VE GÜVENLİK
GEREKLERİ
Bu ekte belirtilen yükümlülükler,
yapısının izin verdiği ölçüde, mevcut balıkçı gemisinin özellikleri, yürütülen
işler, çalışma koşulları veya bulunan bir riskin gerektirdiği her durumda uygulanır.
1. Denize elverişlilik ve denge
1.1. Gemi denize elverişli
koşullarda tutulur, kullanımına ve amacına uygun bir şekilde donatılır.
1.2. Geminin dengesi ile ilgili
bilgi ve dokümanlar gemide bulunur ve seyirden sorumlu personel bu bilgilere
kolayca ulaşabilir.
1.3. Gemilerin, amaçlanan bütün
hizmet koşullarında, dengede olması sağlanır.
Kaptan, geminin dengesinin
sağlanması ve bunun korunması için gerekli bütün önlemleri alır.
Geminin dengesinin sağlanması ile
ilgili kural ve talimatlara kesinlikle uyulur.
2. Mekanik ve elektrik ekipmanı
2.1. Elektrik ekipmanı:
- Mürettebatın ve geminin
elektriğin tehlikelerinden korunması,
- Gemideki olağan işleyişi ve yaşam
koşullarını sürdürmek için gerekli ekipmanın bir acil güç kaynağına gereksinim
duymadan çalışması,
- Bütün acil durumlarda güvenlik
için gerekli elektrik ekipmanının çalışabilir durumda olması
sağlanır ve herhangi bir tehlike
oluşturmayacak şekilde tasarlanır ve yapılır.
2.2. Gemide acil durumlarda
kullanılmak üzere acil elektrik güç kaynağı bulunur.
Acil durum elektrik güç kaynağı,
açık gemiler hariç, makine dairesinin dışına konulur ve herhangi bir yangın
veya ana elektrik ekipmanının çalışmadığı diğer durumlarda, aşağıdaki
sistemlerin en az üç saat süreyle aynı anda çalışmasını sağlayabilecek şekilde
düzenlenir.
- Dahili haberleşme sistemi, yangın
dedektörleri ve acil durum sinyalleri,
- Seyir fenerleri ve acil durum
aydınlatması,
- Telsiz haberleşme ekipmanı,
- Varsa, acil durum elektrikli
yangın pompası.
Acil durum elektrik güç kaynağının
akü bataryası olması durumunda; ana elektrik güç kaynağı arızalandığında, akü
bataryası otomatik olarak acil durum elektrik panosuna bağlanır ve yukarıda
belirtilen sistemlere en az üç saatlik süre ile kesintisiz enerji sağlayabilecek
güçte olur.
Ana elektrik panosu ile acil durum
elektrik panosu, mümkün olduğunca, her ikisi birden suya veya yangına maruz
kalmayacak biçimde yerleştirilir.
2.3. Panolar görünür şekilde
işaretlenir, sigortaların değerlerine uygun kullanılıp kullanılmadığı düzenli
aralıklarla kontrol edilir. Sigorta buşonları tel sarılmak suretiyle tekrar
kullanılmaz.
2.4. Akü bataryalarının muhafaza
edildiği yerler, uygun şekilde havalandırılır.
2.5. Seyir için kullanılan tüm
elektronik aygıtlar sık ve düzenli aralıklarla test edilir ve çalışır durumda
olması sağlanır.
2.6. Kaldırma işlerinde kullanılan
tüm iş ekipmanının kontrol ve testleri düzenli aralıklarla yapılır.
2.7. Kaldırma ve çekme araçlarının
bütün parçalarının ve ilgili ekipmanların düzenli olarak bakımları yapılır ve
çalışır durumda olması sağlanır.
2.8. Soğutma tesisleri ve basınçlı
hava sistemlerinin kontrol ve deneyleri düzenli aralıklarla yapılır ve çalışır
durumda olması sağlanır.
2.9. Havadan ağır gazların
kullanıldığı pişirme ve mutfak ekipmanları, sadece iyi havalandırılmış
alanlarda kullanılır ve tehlikeli gaz birikimi önlenir.
Yanıcı ve diğer tehlikeli gazlar
içeren tüpler, belirgin bir biçimde ve içeriklerine uygun şekilde işaretlenir
ve açık güvertelerde istiflenir.
Tüm vanalar, basınç regülatörleri
ve tüplerden gelen borular hasara karşı korunur.
3. Telsiz haberleşme ekipmanı
Telsiz haberleşme ekipmanı, radyo
dalgalarının yayılması için normal şartlar dikkate alınarak kıyıda veya karada
bulunan en az bir istasyon ile sürekli iletişim kurulabilecek özellikte olur.
4. Acil kaçış yolları ve çıkışlar
4.1. Acil kaçış yolu ve acil çıkış
olarak kullanılacak yollarda ve çıkışlarda engel bulunamaz ve buralar kolayca
erişilebilir, doğrudan açık güverteye veya güvenli bir alana açılır ve oradan
cankurtaran sandallarına ulaşılabilecek şekilde olmak zorundadır.
Böylece çalışanların çalışma
yerlerini veya yaşama alanlarını mümkün olduğunca çabuk ve güvenli biçimde terk
etmeleri sağlanır.
4.2. Acil kaçış yolu ve acil çıkış
olarak kullanılacak yol ve çıkışların sayısı, dağılımı ve boyutları; çalışma
yerlerinin ve yaşama alanlarının kullanımına, ekipman ve boyutları ile
çalışabilecek maksimum çalışan sayısına uygun olur.
Acil çıkış olarak kullanılabilen ve
kapalı olan çıkışlar, acil bir durumda herhangi bir çalışan veya kurtarma
ekibince derhal ve kolayca kullanılabilir özellikte olur.
4.3. Acil
durum kapıları ile diğer acil çıkışlar, bulundukları yerler ve özel işlevlerine
uygun yeterli hava ve su sızdırmaz özellikte olur.
Acil durum kapıları ve diğer acil
çıkışlar, geminin su sızdırmaz bölmeleri kadar yangına dayanıklı olur.
4.4. Acil kaçış yolları ve
çıkışları Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliğine uygun olarak işaretlenir.
Bu işaretler uygun yerlere konulur
ve dayanıklı olur.
4.5. Aydınlatma gerektiren kaçış yolları
ve yerleri ile acil çıkışlar, aydınlatma sisteminde meydana gelebilecek
herhangi bir arıza durumunda da yeterli aydınlatma sağlayacak acil durum
aydınlatma sistemi ile donatılır.
5. Yangın algılama ve yangınla
mücadele
5.1. Yaşam bölümleri ve kapalı çalışma
yerleri, makine dairesi ve balık ambarı da dahil olmak üzere, geminin boyutları
ve kullanım şekli, mevcut ekipman, gemide bulunan maddelerin fiziksel ve
kimyasal özellikleri ile gemide bulunabilecek en çok kişi sayısı dikkate
alınarak uygun yangın söndürme ekipmanı ile ve gerektiğinde yangın dedektörleri
ve alarm sistemleri ile donatılır.
5.2. Yangın söndürme ekipmanı uygun
yerlerde ve daima çalışır durumda tutulur ve acil kullanım için kolay
erişilebilir olur.
Çalışanlar, yangın söndürme
ekipmanının yerleri, çalışma şekilleri ve nasıl kullanılması gerektiği
konusunda eğitilir.
Yangın söndürücülerin ve diğer
taşınabilir yangın söndürme ekipmanının var olup olmadığı, gemi yola çıkmadan
önce daima kontrol edilir.
5.3. Seyyar yangın söndürme
ekipmanı erişilebilir yerlerde ve kullanımı kolay olur. Bu cihazlar Güvenlik ve
Sağlık İşaretleri Yönetmeliğine uygun olarak işaretlenir.
Bu işaretler uygun yerlere konulur
ve dayanıklı olur.
5.4. Yangın dedektörleri ve alarm
sistemleri düzenli ve uygun aralıklarla test edilir ve bakımları yapılır.
5.5. Düzenli aralıklarla yangın
söndürme tatbikatları yapılır.
6. Kapalı çalışma yerlerinin
havalandırılması
Kapalı işyerlerinde çalışma şekline
ve çalışanların yaptıkları işe göre, ihtiyaç duyacakları yeterli temiz hava bulunması
sağlanır.
Mekanik havalandırma sistemi
kullanıldığında sistemin her zaman çalışır durumda olması sağlanır.
7. Ortam sıcaklığı
7.1. Çalışma yerlerindeki ortam
sıcaklığı, çalışma saatleri süresince, kullanılan çalışma yöntemleri,
çalışanların harcadıkları güç ve geminin bulunduğu yerlerdeki hava koşulları ve
bu koşullarda olabilecek değişiklikler dikkate alınarak, insan yapısına uygun
olur.
7.2. Yaşam bölümleri, sıhhi
bölümler, kantinler ve ilk yardım odaları, kullanım amacına göre yeterli
sıcaklıkta olur.
8. Aydınlatma
8.1. Çalışma yerleri mümkün olduğu
ölçüde yeterli gün ışığı almalıdır. Ayrıca, çalışma yerleri, çalışanların
sağlık ve güvenliklerini tehlikeye atmadan veya diğer gemileri riske sokmadan
balıkçılık işlemleri için uygun suni aydınlatma sistemi ile donatılır.
8.2. Çalışma alanlarında,
basamaklarda, merdivenlerde ve geçiş yollarındaki aydınlatma tesisatı,
çalışanlar için kaza riski oluşturmaz ve geminin seyri için engel oluşturmaz.
8.3. Aydınlatma sistemindeki
herhangi bir arızanın çalışanlar için risk oluşturabileceği yerlerde yeterli
aydınlatmayı sağlayacak acil aydınlatma sistemi bulunur.
8.4. Acil aydınlatma sisteminin
verimli çalışması sağlanır ve düzenli aralıklarla test edilir.
9. Güverteler, su geçirmez bölmeler
ve başaltı
9.1. Çalışanların bulunabileceği
bütün alanlar, kaymaz malzemeden yapılır veya kaymayı ve düşmeyi önleyen
araçlarla donatılır ve buralarda mümkün olduğunca engel bulunmaz.
9.2. Bölmeler halindeki çalışma
yerleri, yapılan işin türü ve çalışanların fiziksel aktiviteleri dikkate
alınarak tasarlanmış, mümkün olduğunca ses geçirmez ve yalıtılmış olmak
zorundadır.
9.3. Çalışma alanlarındaki güverte,
bölme ve başaltı yüzeyleri, hijyen kurallarına uygun şekilde temizlenebilir
veya yenilenebilir malzemeden yapılır.
10. Kapılar
10.1. Kapılar, özel bir ekipman
gerekmeden her zaman içeriden açılabilecek durumda olur.
Çalışma yerlerindeki kapılar,
çalışma sürerken, her iki taraftan da açılabilmelidir.
10.2. Kapılar ve özellikle
kullanılması zorunlu raylı kapılar, özellikle kötü hava ve deniz koşullarında
çalışanlar için mümkün olan en güvenli biçimde açılıp kapanabilmelidir.
11. Ulaşım yolları-tehlikeli
alanlar
11.1. Geçitler, üst güvertede
bulunan kamara ve benzeri alanların dış kısımları ve genel olarak bütün ulaşım
yolları, gemideki çalışmalar sırasında çalışanların güvenliğini sağlayacak
biçimde korkuluk, tutma demiri ve halat veya benzeri araçlarla donatılır.
11.2. Eğer çalışanların güvertedeki
boşluklara veya bir güverteden diğerine düşme riski varsa, buralarda yeterli
koruma önlemleri alınır.
Bu koruma demir korkuluklar ile
sağlanıyor ise, en az 1 metre yükseklikte olur.
11.3. Çalışanların, herhangi bir
çalışma veya bakım amacıyla güverte üzerindeki tesisata güvenli bir şekilde
ulaşımları sağlanır.
Düşmeleri önlemek için, uygun
yükseklikte demir korkuluklar veya benzeri koruyucu araçlar sağlanır.
11.4. Küpeşteler veya gemiden
denize düşmeyi önlemek için bulundurulan diğer araçlar uygun koşullarda
tutulur.
Küpeşteler, güvertede toplanan
suyun çabuk atılabilmesi için frengi delikleri veya diğer benzer araçlar ile
donatılır.
11.5. Kıçtan trol atan ve toplayan
rampalı balıkçı gemilerinde rampa, çalışanların rampaya düşme riskine karşı
koruma amaçlı olarak, küpeşte veya diğer bitişik araçların yüksekliği ile aynı
yükseklikte bir kapı veya başka bir koruyucu araç ile donatılır.
Bu kapı veya diğer koruyucu
araçlar, kolayca ve tercihen uzaktan kumanda ile açılıp kapanabilmeli ve sadece
ağ atmak ve çekmek için açılmalıdır.
12. Çalışma bölümlerinin düzeni
12.1. Çalışma alanları; temiz
tutulur, mümkün olduğunca denizden korunur ve çalışanların gemi üzerinde
düşmeleri veya gemiden düşmelerine karşı yeterli koruma sağlanır.
Kullanım alanları, hem yükseklik
hem de yüzey alanı bakımında yeterli büyüklüğe sahip olur.
12.2. Eğer makineler, makine
dairesinden kontrol ediliyorsa, makine dairesinden izole edilmiş, ses geçirmez
ayrı bir bölümden kontrol edilebilmeli ve buralara makine dairesine girmeden
ulaşılabilir olmalıdır. Köprü üstü, belirlenen koşullara uygun bir alan olarak
değerlendirilir.
12.3. Çekme ekipmanının kumanda
sistemleri, operatörlerin rahatça çalışabilmeleri için uygun ve yeterli
genişlikteki bir alanda tesis edilir.
Çekme ekipmanı, acil durdurma
tertibatları da dahil olmak üzere acil durumlar için uygun koruyucu donanımlara
sahip olur.
12.4. Çekme ekipmanı operatörü,
ekipmanı ve çalışanları rahatça görebilecek bir görüş açısına sahip olur.
Eğer çekme ekipmanı köprüden
kontrol ediliyorsa, operatör, çalışanları doğrudan veya başka uygun bir araç
yardımıyla açıkça görebileceği bir görüş açısına sahip olur.
12.5. Köprü ile çalışma güvertesi
arasında güvenli bir haberleşme sistemi bulunur.
12.6. Balık avlama işlemleri veya
güvertedeki diğer çalışmalar sırasında, mürettebatı yaklaşmakta olan kötü hava
ve deniz koşullarının oluşturacağı tehlike konusunda uyaracak, nitelikli bir
personel bulundurulur.
12.7. Koruyucu araçlar kullanılarak
çıplak halat, palamar ve ekipmanların hareketli parçaları ile temasın en az
olması sağlanır.
12.8. Özellikle trol çeken balıkçı
gemilerinde, hareketli kütleler için kumanda sistemleri tesis edilir.
Bunun için;
- Bordadaki olta ve benzeri balık
tutma araç ve gereçleri sabitleyecek,
- Trol torbasının sallanmasını
kontrol altına alacak,
ekipmanı bulunur.
13. Yaşam alanları
13.1. Çalışanların yaşam bölümleri,
geminin diğer bölümlerinden gelebilecek koku, gürültü ve titreşim ile geminin
hareket ve hızlanma etkilerinin en az hissedildiği şekilde olur.
Yaşam bölümlerinde, uygun
aydınlatma sağlanır.
13.2. Mutfak ve yemekhane bulunması
durumunda, bunlar yeterli büyüklükte, iyi aydınlatılmış, havalandırılmış ve
kolay temizlenebilir özellikte olur.
Yiyeceklerin saklanması için
buzdolabı veya soğuk hava depoları bulunur.
14. Sıhhi tesisler
Yaşam bölümleri bulunan gemilerde,
banyo ve tuvalet ile mümkünse sıcak ve soğuk akar suyu bulunan duş yerleri
bulunur ve buralar uygun biçimde havalandırılır.
15. İlk yardım
Bütün gemilerde, Seyir Halindeki
Gemilerde Daha İyi Tıbbî Hizmet Verilmesi için Gerekli Asgarî Sağlık ve
Güvenlik Koşulları Hakkında Yönetmeliğin Ek-2’sinde yer alan ilk yardım
malzemesi bulunur.
16.
Borda, kamara iskelesi ve giriş iskelesi
Gemiye güvenli biçimde geçişi sağlayan bir borda kamara iskelesi, giriş iskelesi veya benzer bir ekipman bulunur.
Ek-3
CAN
KURTARMA VE HAYATTA KALMA EKİPMANI İLE İLGİLİ ASGARİ
GÜVENLİK
VE SAĞLIK GEREKLERİ
Bu ekte belirtilen yükümlülükler,
geminin özellikleri, yürütülen işler, çalışma koşulları veya bulunan bir riskin
gerektirdiği her durumda uygulanır.
1. Gemilerde, gemideki kişi sayısı
ve geminin çalışma alanı dikkate alınarak; çalışanları sudan kurtarmak için
gerekli araçların ve acil yardım isteme telsizinin, özellikle de acil konum
gösteren hidrostatik tertibatlı telsiz vericisinin bulunduğu, yeterli hayat
kurtarma ve hayatta kalma ekipmanı bulundurulur.
2. Hayat kurtarma ve hayatta kalma
ekipmanı ve tüm kısımları, daima asıl yerlerinde, çalışır ve hemen
kullanılabilir durumda bulundurulur.
Bu parçalar gemi limandan
ayrılmadan önce ve sefer sırasında çalışanlar tarafından kontrol edilir.
3. Hayat kurtarma ve hayat sürdürme
ekipmanı düzenli olarak belirli aralıklarla kontrol edilir.
4. Bütün çalışanlara acil
durumlarda yapılması gereken işlerle ilgili uygulamalı eğitim ve talimat
verilir.
5. Uzunluğu 45 metreden fazla olan
veya beş ve daha çok çalışan bulunan gemilerde; acil durumlarda görev alacak
çalışanların listesi ile görevli her çalışan için acil durumlarda yapması
gereken işleri açıkça gösteren talimatlar hazırlanır.
6. Limanda veya denizde, ayda bir kez,
hayat kurtarma tatbikatı yapılır.
Bu tatbikatlar, çalışanların, can
kurtarma ve hayat sürdürme ile ilgili tüm ekipmanın kullanılmasında yapacakları
işleri tam olarak anlayıp uygulayabilmelerini sağlar.
Taşınabilir telsiz ekipmanı bulunuyor ise; çalışanlar, bu ekipmanın kurulması ve çalıştırılması konusunda da eğitilir.
Ek-4
KİŞİSEL
KORUYUCU DONANIM İLE İLGİLİ ASGARİ GÜVENLİK VE SAĞLIK GEREKLERİ
Bu ekte belirtilen yükümlülükler,
geminin özellikleri, yürütülen işler, çalışma koşulları veya bulunan bir riskin
gerektirdiği her durumda uygulanır.
1. Çalışanların sağlık ve
güvenliğine yönelik riskler toplu veya teknik koruma yöntemleriyle
önlenemediğinde veya yeterince azaltılamadığında, çalışanlara kişisel koruyucu
donanım sağlanır.
2. Giysi şeklinde veya giysi
üzerine giyilen kişisel koruyucu donanım, deniz ortamıyla kontrast oluşturacak
ve açıkça görülebilecek parlak renklerde olur.